WordPress, jako platforma zasilająca ponad 43% wszystkich stron internetowych, od lat jest niekwestionowanym liderem wśród systemów zarządzania treścią (CMS). Jednak ostatnie wydarzenia wskazują na narastający konflikt między dwoma kluczowymi graczami w ekosystemie WordPressa: firmami Automattic i WP Engine. Ten spór może mieć dalekosiężne konsekwencje dla przyszłości platformy i milionów stron na całym świecie. To co napisałem poniżej nie jest oficjalnym stanowiskiem formy, a jedynie moimi rozmyślaniami. Jestem zaangażowanym użytkownikiem tej platformy i szczerze mówiąc nie koniecznie mi się podoba to co się tam dzieje, ale postanowiłem w jakiś subiektywny sposób opisać to tam się dzieję. Mam nadzieję, że niebawem wszystko wróci do stanu “pokoju”.

Wprowadzenie: jak działa rozwój WordPressa?

Aby zrozumieć istotę konfliktu, warto najpierw przyjrzeć się, jak funkcjonuje rozwój WordPressa:

• Otwarty kod źródłowy: WordPress jest darmowym oprogramowaniem o otwartym kodzie źródłowym, co oznacza, że każdy może przyczynić się do jego rozwoju lub modyfikować go według własnych potrzeb.
• Społeczność deweloperów: Platforma ma ogromną i zaangażowaną społeczność programistów, którzy pracują jako wolontariusze lub są opłacani przez różne firmy i organizacje.
• Skala projektu: WordPress to ponad 340 000 linii kodu i zasilanie niemal połowy internetu, co czyni go jednym z największych projektów open source na świecie.
• Kluczowe postacie:
• Matt Mullenweg: Założyciel WordPressa w 2003 roku, obecnie CEO firmy Automattic, która zarządza m.in. WordPress.com, WooCommerce i Jetpack.
• Automattic: Firma komercyjna, która tworzy produkty i usługi oparte na WordPressie. Sponsoruje ponad 117 kontrybutorów pracujących prawie 4 000 godzin tygodniowo nad rozwojem platformy.
• Inicjatywa “Pięć dla przyszłości”

W 2014 roku Matt Mullenweg ogłosił inicjatywę “Five for the Future”, zachęcając firmy korzystające z WordPressa do przekazywania 5% swoich zasobów na rzecz rozwoju platformy. Celem było zapewnienie zrównoważonego rozwoju i wspólnego wsparcia ekosystemu WordPressa przez firmy, które na nim zarabiają.

Początek konfliktu: wpis na blogu i reakcje

W dniu otwarcia WordCamp US, największej konferencji WordPressa w Ameryce Północnej, Matt Mullenweg opublikował wpis na blogu zatytułowany “WordCamp US i myślenie o ekosystemie”. W nim wyraził obawy dotyczące firm, które korzystają z WordPressa, ale nie przyczyniają się wystarczająco do jego rozwoju. Wskazał bezpośrednio na WP Engine jako przykład takiej firmy.

Zarzuty wobec WP Engine

• Niewystarczający wkład: Matt zauważył, że mimo porównywalnych przychodów do Automattic, WP Engine przekazuje jedynie 40 godzin tygodniowo na rozwój WordPressa, w porównaniu do prawie 4 000 godzin ze strony Automattic.
• Wezwanie do bojkotu: Podczas zamykającego przemówienia na WordCamp US, Matt zachęcał społeczność do “głosowania portfelami” i rozważenia zmiany dostawcy usług hostingowych, jeśli uważają, że WP Engine nie przyczynia się wystarczająco do rozwoju WordPressa.

Reakcje i eskalacja

• WP Engine: Firma odpowiedziała, wysyłając do Matta list o zaprzestanie działań (cease and desist), oskarżając go o rozpowszechnianie fałszywych informacji.
• Automattic: W odpowiedzi Automattic zarzucił WP Engine naruszenie znaku towarowego WordPress, twierdząc, że firma nielegalnie używa nazwy “WordPress” w niektórych swoich planach.
• Blokada dostępu: Matt ogłosił na WordPress.org, że WP Engine zostaje zbanowane, co oznaczało, że klienci WP Engine stracili dostęp do aktualizacji wtyczek, motywów i innych zasobów.

Konsekwencje dla użytkowników i społeczności

Problemy techniczne

• Brak aktualizacji: Klienci WP Engine zaczęli doświadczać problemów z aktualizacją wtyczek i motywów, co stanowiło poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa i funkcjonalności ich stron.
• Naruszenie zaufania: Wielu użytkowników poczuło się zdezorientowanych i zaniepokojonych eskalacją konfliktu.

Reakcje społeczności

• Podzielone opinie: Część społeczności stanęła po stronie Matta, wierząc, że działa w najlepszym interesie WordPressa. Inni krytykowali go za nadużywanie swojej pozycji i ryzykowanie stabilności ekosystemu.
• Obawy o przyszłość: Deweloperzy i firmy zaczęli martwić się o potencjalne skutki konfliktu dla przyszłości WordPressa i ich własnych biznesów.

Analiza konfliktu: co naprawdę się dzieje?

Motywacje Matta Mullenwega

• Obawy o stagnację: Matt wyraził zaniepokojenie spowolnieniem wzrostu WordPressa i koniecznością zwiększenia wkładu w rozwój platformy.
• Wezwanie do większego wkładu: Sugerował, że firmy takie jak WP Engine powinny przekazywać nawet 8% swoich przychodów na rzecz WordPressa, co jest więcej niż pierwotne 5% z inicjatywy “Five for the Future”.

Wkład WP Engine

• Sponsoring WordCampów: WP Engine jest jednym z głównych sponsorów konferencji WordPressa, pomagając obniżyć koszty uczestnictwa dla społeczności.
• Advanced Custom Fields (ACF): Firma jest właścicielem i rozwija popularną wtyczkę ACF, która znacząco rozszerza funkcjonalność WordPressa.
• Wkład w rozwój core: Mimo że Automattic przekazuje więcej godzin, WP Engine nadal jest jednym z głównych kontrybutorów do rdzenia WordPressa.

Czy działania Matta są uzasadnione?

• Nadużycie władzy?: Krytycy twierdzą, że blokada WP Engine na WordPress.org jest nieproporcjonalna i szkodliwa dla społeczności.
• Niejasne kryteria: Dlaczego akurat WP Engine i dlaczego 8%? Czy inne firmy też zostaną poddane podobnym naciskom?

Potencjalne skutki dla WordPressa

Utrata zaufania

• Deweloperzy: Mogą czuć się zniechęceni do inwestowania swojego czasu i zasobów w platformę, obawiając się podobnych konfliktów w przyszłości.
• Firmy: Inne przedsiębiorstwa mogą obawiać się współpracy z WordPressem, jeśli istnieje ryzyko publicznych sporów i sankcji.

Spowolnienie innowacji

• Mniej wkładów: Jeśli społeczność poczuje się zniechęcona, może to prowadzić do mniejszej liczby wkładów i spowolnienia rozwoju platformy.
• Konkurencja z zamkniętymi platformami: WordPress może stracić przewagę nad konkurentami, takimi jak Wix, Squarespace czy Webflow, które agresywnie inwestują w rozwój i marketing.

Prawdziwy problem WordPressa: produkt czy marketing?

Produkt

• Złożoność: WordPress jest potężnym narzędziem, ale dla nowych użytkowników może wydawać się skomplikowany i przestarzały.
• Otwarty kod vs. polerowany interfejs: Trudno jest osiągnąć poziom spójności i wygody zamkniętych platform w projekcie open source.

Marketing

• Brak świadomości: WordPress nie jest aktywnie promowany poza istniejącą społecznością. Młodsze pokolenie może nie być świadome jego zalet.
• Konkurencja inwestuje w reklamy: Platformy takie jak Wix czy Shopify intensywnie inwestują w marketing, docierając do nowych użytkowników.

Rozwiązanie

• Skupienie na wartościach: Promowanie zalet open source, takich jak wolność, kontrola nad danymi i pełna własność strony.
• Dotarcie do młodszych użytkowników: Inwestycja w edukację i marketing skierowany do pokolenia Gen Z, które ceni sobie autentyczność i niezależność.

Czy to naprawdę koniec WordPressa?

Obecna pozycja

• Dominacja na rynku: WordPress nadal zasila ponad 43% internetu, co czyni go niekwestionowanym liderem wśród CMS-ów.
• Silna społeczność: Mimo konfliktu, WordPress ma ogromną bazę deweloperów, użytkowników i firm wspierających platformę.

Możliwości na przyszłość

• Jedność społeczności: Kluczem jest współpraca i komunikacja między wszystkimi interesariuszami ekosystemu.
• Inwestycja w rozwój: Skupienie się na poprawie doświadczenia użytkownika, modernizacji interfejsu i zwiększeniu funkcjonalności.
• Aktywny marketing: Zwiększenie świadomości marki i promowanie unikalnych zalet WordPressa.
• Podsumowanie

Konflikt między Automattic a WP Engine jest poważnym wyzwaniem dla społeczności WordPressa. Jednak zamiast sygnalizować koniec platformy, może stanowić impuls do refleksji i zmian. Kluczowe jest zrozumienie prawdziwych problemów i wspólne dążenie do ich rozwiązania.

Co możemy zrobić jako społeczność?

• Promować wartości WordPressa: Edukować nowych użytkowników o zaletach open source i pełnej kontroli nad własną stroną.
• Wspierać współpracę: Zachęcać firmy i deweloperów do konstruktywnego dialogu i wspólnego rozwiązywania problemów.
• Inwestować w przyszłość: Skupiać się na innowacjach, modernizacji i dostosowywaniu WordPressa do potrzeb nowych pokoleń.

WordPress ma potencjał, aby nadal dominować w świecie CMS-ów, pod warunkiem że społeczność będzie działać razem, a nie przeciwko sobie. Teraz jest czas, aby zjednoczyć się i wspólnie pracować nad przyszłością platformy.